متن کامل بیانیه سید حسین عالمی بلخی وزیر امور مهاجرین و عودت‌کنندگان
در نشست حاشیوی کنفرانس بین‌المللی مبارزه با قاچاق و ترافیک انسان ـ ویانا (۱۹ - ۲۰ می ۲۰۱۹)
بسم الله الرحمن الرحیم
• افغانستان کشور مبدأ و ترانزیت
افغانستان به دلیل جنگ و ناامنی، یکی از کشورهایی است که بیشترین پناهجو را دارد. بیشتر پناهجویان در نتیجه‌ی تشویق و ترغیب شبکه‌های قاچاق انسان از راه‌های غیرقانونی وارد کشورهای دیگر می‌شوند. کشور ما به عنوان مبدأ و در برخی موارد به حیث یک کشور ترانزیت قاچاق و ترافیک انسان مورد استفاده قرار می‌گیرد. تحقیقات نشان داده است که از جمله اهداف قاچاقبران انسان، عواید سرشار پولی، سوءاستفاده جنسی و کار اجباری است.
در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ صدها هزار افغان برای یافتن مکان امن زندگی ، از راه‌های غیرقانونی کشورشان را ترک و به کشورهای دیگر از جمله اروپا مهاجرت کرده خواستار پناهندگی شدند. تمایل روزافزون جوانان به ترک کشورشان سبب شد تا شبکه‌های قاچاق و ترافیک انسان در افغانستان فعال‌تر شوند.
• قانون مبارزه با قاچاق انسان
در سال ۲۰۰۸ اولین بار قانون مبارزه با قاچاق انسان در افغانستان به تصویب رسید. پیش از آن افغانستان در این زمینه هیچ قانونی نداشت و پولیس به دلیل نبود چنین قانونی نمی‌توانست علیه شبکه‌های قاچاق انسان اقدام کند. به دلیل نواقص در این قانون، حکومت افغانستان در سال ۲۰۱۶ کار بر سر تعدیل قانون مبارزه با قاچاق انسان را آغاز کرد. این قانون پس از تعدیل زیر عنوان «قانون مبارزه با قاچاق انسان و قاچاق مهاجران»، سال ۲۰۱۷ نافذ و در مرحله تطبیق قرار داده شد. اکنون در کُد جزا نیز این قانون جا داده شده است.
نهادهای امنیتی پس از تعدیل قانون در امر مبارزه با قاچاق انسان فعال‌تر عمل کردند و عاملان قاچاق انسان به پنجه قانون سپرده شدند. پولیس که قبل از آن مصروف مبارزه با تروریزم بود، ظرفیت خود را افزایش داده و مبارزه با قاچاق و ترافیک انسان را طور جدی آغاز کرد.
«در همان ابتدا بیش از ۲۰ شبکه قاچاق انسان متلاشی و کسانی که در این عرصه فعال بودند، بازداشت شدند و محکمه ابتدایی، ۳۳ عامل قاچاق انسان را محاکمه کرده و پنج تا ده سال زندان برای آنان جزا مدنظر گرفت.»
کمیسیون عالی مبارزه با قاچاق انسان که در سال ۱۳۹۰ ایجاد شده و ۱۶ نهاد دولتی و غیردولتی، از جمله وزارت امور مهاجرین و عودت‌کنندگان عضو آن می‌باشند، برای نخستین‌بار گزارش سالانه‌ی مبارزه با این پدیده را در سال ۲۰۱۷ نشر کرد. در این سال «۱۰۶ شبکه قاچاق انسان از سوی اداره امنیت ملی شناسایی شده و بالای ۲۸ شبکه آن عملیات صورت گرفته بود. ۱۲۶ قضیه قاچاق انسان از سوی پولیس کشف و بررسی شده است.»
بر اساس آمار وزارت عدلیه، از میان ۷۷ تن که به اتهام قاچاق انسان محاکمه شده‌اند، ۸ تن به حبس طویل، ۱۷ تن به حبس متوسط، یک تن به حبس قصیر و چهار تن به حبس دوامدار و دو تن به اعدام محکوم شده‌اند؛ ۱۱ تن از مظنونان قاچاق انسان نیز برائت حاصل نمودند.
وزارت‌های امور مهاجرین و عودت‌کنندگان، صحت عامه و کار و امور اجتماعی برای بیش از ۱۴ هزار قربانی قاچاق انسان زمینه ارائه خدمات صحی و اشتغال‌یابی را فراهم کرده‌اند، تا پس از نجات از باندهای قاچاق، بتوانند صاحب کار و عواید شوند.
گزارش سالانه (۲۰۱۸) که اخیراً جهت ارائه به کابینه افغانستان تهیه شده است و در سیشن گلوبل اکت این کنفرانس طی یک پرزنتیشن ارائه می‌شود، از جمله به موارد زیر پرداخته است:
- ۱۷۱ نفر مظنون دستگیر و به تعداد ۱۶۵ نفر محاکمه شده‌اند؛
- ۷۱ نفر به جزای حبس متوسط، ۲ تن به حبس قصیر و ۶ نفر به حبس طویل تا اعدام محکوم شده‌اند.
بر اساس گزارش سالانه وزارت امور خارجه ایالات متحده امریکا، افغانستان در سال ۲۰۱۸ در موقف بهتری قرار گرفته است.
• برنامه‌های افغانستان برای مبارزه با قاچاق و ترافیک انسان
۱- تلاش برای آوردن صلح و خاتمه دادن جنگ که در افغانستان عامل اصلی قاچاق انسان است، خوشبختانه پس از کنفرانس کابل و ارائه طرح رئیس‌جمهور، جامعه جهانی در این عرصه همصدا شده، اجماع ملی به وجود آمده و امیدواری‌ها برای تأمین صلح افزایش یافته است؛
۲- مبارزه جدی و همه‌جانبه با شبکه‌های قاچاق و حمایت از قربانیان قاچاق، مطابق قوانین نافذه کشور؛
۳- فراهم نمودن زمینه مهاجرت‌های منظم و جلوگیری از مهاجرت‌های نامنظم، مطابق هدف دهم از اهداف توسعه پایدار ملل متحد در افغانستان؛
۴- آگاهی‌دهی عامه و اطلاع‌رسانی از پیامدهای خطرناک قاچاق انسان، از طریق‌های گوناگون؛
۵- فراهم نمودن زمینه اشتغال برای کسانی که در اثر بیکاری شکار باندهای قاچاق می‌شوند؛
۶- ارائه خدمات صحی به قربانیان قاچاق انسان.
از توجه شما تشکر!
